Marjatta Fehres bespeelt harp tijdens het project Kunstknuffel
De kracht van muziek
 
Sinds enkele maanden kom ik wekelijks in opdracht van Koo, in Oostduin, een verzorgingshuis van Florence om daar muziek te maken op verschillende afdelingen voor en met de bewoners met dementie. Als kunstvak docent breng ik voor het programma kunstknuffel een soort interactief concert. Omdat het leven met dementie elke dag anders kan zijn, is het altijd een verassing wat er komen gaat. Het concert heeft een wisselend thema met bijbehorende liedjes, deze week is het natuur en bloemen.
 
Ik kom binnen met mijn harp en krijg applaus, Mieke* zegt lachend: “Wat prachtig een harp, die heb ik nog nooit in het echt gezien!” Voor haar is het elke week opnieuw een feestje en ze zingt vol enthousiasme mee met de kinderliedjes die over de natuur gaan.
 
Els vraagt zich af waarom het liedje ‘in een groen knollenland’ zo’n verdrietig einde heeft (één haasje wordt doodgeschoten) en we hebben het erover dat dit vroeger misschien wel de manier was om het met kinderen over de dood te hebben. Daar is iedereen het mee eens.
 
Mevrouw Pietersen weet wat er gaat komen, maar kan door haar vorm van dementie alleen nog maar klanken uitbrengen en schudden met haar armen en hoofd. Dat doet ze vol overgave omdat ze muziek zo heerlijk vindt en als we een liedje in het frans, haar moedertaal, zingen komen er plotseling woorden terug.
 
Karel is bij een klassiek stuk in slaap gevallen, maar als ik hem toezing en vraag naar zijn naam, wordt hij wakker. Hij kijkt me lachend aan en zegt: “Ha lieverd, wanneer gaan we trouwen?” We gieren het uit. Als ik hem later een trommel geef tikt hij het ritme van ‘Het land van maas en waal’ perfect mee.
 
Ankie loopt rondjes met een plant in haar hand en zegt verder niks, maar zodra er opera muziek klinkt hoor je haar prachtige stem door de kamer en zingt ze alles mee.
 
Meneer Klomp vraagt zich af of hij dat moet weten als ik hem om zijn naam vraag, maar als de verpleging me influistert hoe hij heet en ik hem toezing, knikt hij instemmend.
 
We sluiten af met ‘tulpen uit Amsterdam’ en iedereen vertrekt vrolijk naar de andere huiskamer voor een kopje koffie.
 
Zo bijzonder telkens weer; muziek kan deze bewoners ineens ‘aan zetten’.
 
We hebben weer veel gelachen deze keer, ik ben benieuwd wat volgende week zal brengen.
 
Marjatta Fehres
 
* De namen zijn fictief ivm privacy.

Sinds 2018 bestaat KunstKnuffel, een bijzonder kunstproject dat in samenwerking met zorgaanbieder Florence tot stand is gekomen. In de verpleeghuizen van Florence worden voor bewoners van de afdelingen psycho-geriatrie (dementie) en somatiek (fysieke aandoeningen), kunstzinnige activiteiten georganiseerd door onze kunstvakdocenten.